گفتگوی سازنده با خانواده
مهاجرت تصمیمی بزرگ و تغییر دهندهٔ زندگی است. رؤیاهای جدید، فرصت‌های هیجان‌انگیز و تجربیات فرهنگی غنی، آن سوی مرزها منتظر شماست. اما در عین حال، جدایی از عزیزان و ناآگاهی‌های پیش رو، یکی از چالش‌برانگیزترین موانع در مسیر مهاجرت هستند. برقراری ارتباط با خانواده و مدیریت احساسات آن‌ها در مورد تصمیم شما، چالشی است که در صورت عدم مدیریت درست می‌تواند تبدیل به بحران و مانعی بزرگ برای اجرایی کردن این تصمیم مهم شود.
این مقاله به شما کمک می‌کند تا گفتگوی سازنده‌ای در مورد مهاجرت با خانوادهٔ خود داشته باشید. با نکات عملی برای برقراری ارتباط مؤثر، برطرف کردن نگرانی‌ها و حفظ پیوندهای خانوادگی، به شما خواهیم گفت که چگونه این مرحلهٔ مهم را با موفقیت پشت سر بگذارید.
تأثیر مهاجرت بر خانواده را درک کنید
مهاجرت می‌تواند تأثیر قابل توجهی بر روی تک تک اعضای خانواده داشته باشد. در ادامه تأثیراتی که مهاجرت شما می‌تواند روی خانواده‌تان بگذارد را مبسوط آورده‌ایم تا با مطالعهٔ آن، بهتر بتوانید موقعیت خانوادهٔ خود را درک کنید:
مراحل مهاجرت
هر کدام از مراحل مهاجرت شما می‌تواند به گونه‌ای روی خانوادهٔ شما اثر بگذارد. درست به همان اندازه‌ای که خود شما با تناقض‌های احساسی، منطقی و روحی مواجه هستید، آن‌ها نیز درگیر این تناقض‌ها خواهند بود. در هر مرحله آن‌ها ممکن است درگیر احساس‌های زیر باشند:
پیش از مهاجرت:
اضطراب، هیجان، عدم قطعیت و چالش‌های مربوط به برنامه‌ریزی و آمادگی می‌تواند بر پویایی خانواده فشار وارد کند. مادامی که شما درگیر کارهای پیش از مهاجرت هستید، خانوده‌تان شاهد تک تک تمام این اضطراب‌ها و چالش‌ها هستند و از شرایط شما اثر می‌پذیرند؛ حتی اگر چیزی بروز ندهند.
مهاجرت:
دورهٔ اولیهٔ سازگاری می‌تواند بسیار استرس‌زا باشد. دوری از خانواده‌ای که از ابتدا همواره در کنارشان زندگی کرده‌اید، نبودن شما در خانه‌ای که همیشه بوده‌اید و احساس خلأ و نداشتن شما در تمام لحظات، می‌تواند موجب احساس انزوا شود و بر انسجام خانواده اثر بگذارد.
پس از مهاجرت:
با سازگاری خانواده، روال‌های جدید ایجاد می‌شود، الگوهای ارتباطی تکامل می‌یابد و یک وضعیت عادی جدید، پدیدار می‌شود.
تأثیر بر پویایی خانواده
دوری فیزیکی از خانواده و عزیزان می‌تواند برای همهٔ شما از نظر عاطفی چالش‌برانگیز باشد. از طرفی بسته به دلایل مهاجرت و تقسیم کار در خانواده، نقش‌ها و مسئولیت‌ها تغییر می‌کند. اگر در خانواده مسئولیت‌های خاصی روی دوش شما بوده است، حالا باید به فردی دیگر محول شود. این، خود می‌تواند اثرات زیادی روی احساسات متناقض اعضای خانواده بگذارد.
افکار و احساسات خود را برای گفت‌وگو گردآوری کنید
قبل از صحبت با خانواده در مورد برنامه‌های مهاجرت خود، برای گردآوری افکار و احساساتتان مراحل زیر را دنبال کنید. با انجام این مراحل، می‌توانید با ذهنی روشن، برنامه‌ای سازمان‌یافته و درک دلسوزانه از نگرانی‌های احتمالی خانواده‌تان، به گفتگو نزدیک شوید. این کار زمینه‌ای را برای یک بحث سازنده‌تر و مثبت‌تر در مورد برنامه‌های مهاجرتتان فراهم می‌کند.
خوداندیشی
- انگیزه: دلایل تمایل خود برای مهاجرت را به طور واضح برای خود تعریف کنید. به دنبال چه چیزی هستید؟ چرا می‌خواهید مهاجرت کنید و چه برنامه‌ای در سر دارید؟
- احساسات: احساسات خود را در مورد مهاجرت شناسایی کنید. آیا هیجان‌زده، ترسیده، امیدوار یا مضطرب هستید؟
- ترس‌ها و نگرانی‌ها: به نگرانی‌های خود در مورد جابجایی فکر کنید. چه چیزی را پشت سر می‌گذارید؟ چه چالش‌هایی را پیش‌بینی می‌کنید؟
برنامه‌ریزی
- تحقیق: در مورد کشور مقصد خود، از جمله فرهنگ، هزینهٰ زندگی و فرصت‌های شغلی، اطلاعات کافی جمع‌آوری کنید.
- زمان‌بندی: سعی کنید یک جدول زمانی اولیه برای فرآیند مهاجرت خود ایجاد کنید. این به نشان دادن جدیت و برنامه‌ریزی شما کمک می‌کند و باعث اطمینان خاطر والدین می‌شود.
- مقدمات: با انجام تحقیق، برنامه‌های اولیه برای مسکن، اشتغال و تحصیل احتمالی فرزندان (در صورت وجود) را به طور کلی مشخص کنید.
در نظر گرفتن خانواده‌تان
- دیدگاه آن‌ها: سعی کنید مسائل را از دیدگاه خانوادهٔ خود ببینید. نگرانی‌های احتمالی آن‌ها چه چیزهایی می‌تواند باشد؟ (فاصله، تنهایی و غیره)
- آمادگی برای بازخورد: برای گوش دادن به نگرانی‌های آن‌ها و رسیدگی به این نگرانی‌ها با همدلی و درک، آماده باشید.
- اطمینان‌بخشی‌ها: استراتژی‌هایی را برای اطمینان دادن به آن‌ها در مورد تعهد خود برای ارتباط مداوم و حفظ پیوندهای قوی خانوادگی، توسعه دهید.
- کمک گرفتن: از یک روانشناس برای درک بهتر آنچه به اعضای خانواده‌تان می‌گذرد، کمک بگیرید. می‌توانید تنها در یک جلسهٔ مشاوره روانشناسی مهاجرت شرایط خود را توصیف کنید و دستورالعمل‌های لازم را از روناشناس دریافت کنید.
نکات تکمیلی
- نوشتن خاطرات: نوشتن افکار و احساساتتان می‌تواند به شما در شفاف‌سازی احساسات و اهداف تان کمک کند.
- تجسم‌سازی: خودتان را در حال صحبت با خانواده تجسم کنید و اینکه می‌خواهید گفتگو چگونه پیش برود.
- تمرین: آنچه می‌خواهید بگویید را با صدای بلند یا با یک دوست مورد اعتماد& تمرین کنید تا اعتماد به نفس بیشتری پیدا کنید.
به دنبال یک گفت‌وگوی پربار باشید
برای اینکه بتوانید یک گفت‌وگوی پربار و مؤثر با خانوادهٔ خود داشته باشید لازم است نکاتی را تمرین و رعایت کنید. گوش دادن فعل برای درک دیدگاه خانواده و تأیید نگرانی‌های آن‌ها، می‌تواند اولین گام برای رسیدن به این مقصود باشد. برای اینکه بتوانید از صحبت خود بهترین نتیجه را بگیرید، می‌توانید ابتدا از خدمات مشاوره آنلاین روانشناسی استفاده کنید تا برترین مسیر صحبت کردن را انتخاب کنید. به منظور رسیدن به نتیجه‌ای مثبت و خوب در صحبت با خانواده، به مراحل زیر توجه و دقت داشته باشید:
قبل از گفتگو
- زمان و مکان مناسب را انتخاب کنید: زمانی را انتخاب کنید که همه آرام هستند و وقت کافی برای یک گفت‌وگوی باز دارند. از لحظات پر تنش یا موقعیت‌هایی که ممکن است احساس فشار کنند، اجتناب کنید. اگر در خانه تنش بالاست، مکان بی‌طرفی را در نظر بگیرید.
- زمینه را آماده کنید: به طور خلاصه به تمایل خود برای صحبت در مورد موضوعی مهم اشاره کنید و به آن‌ها اطلاع دهید که مربوط به آیندهٔ شماست.
در طول گفتگو
- با جملاتی که «من» دارند، شروع کنید: با این کار بر احساسات و انگیزه‌های خود برای مهاجرت تأکید می‌کنید. به عنوان مثال: من به طور فزاینده‌ای از گزینه‌های شغلی‌ام در اینجا ناامید شده‌ام و معتقدم نقل مکان به یک کشور دیگر، می‌تواند فرصت‌های جدیدی را برایم ایجاد کند.
- نگرانی‌های آن‌ها را بپذیرید: احساساتشان را تأیید کنید و با دقت به نگرانی‌هایشان گوش دهید. برای مثال: می‌فهمم که شاید از دوری نگران باشید و می‌خواهم به شما اطمینان بدهم که….
- روی نکات مثبت تمرکز کنید: مزایای بالقوهٔ مهاجرت را برای خود و حتی به طور بالقوه برای آن‌ها برجسته کنید. مثلاً بگویید: این حرکت به من امکان می‌دهد تا مسیر شغلی‌ای را که به آن علاقه‌مند هستم دنبال کنم، که در نهایت می‌تواند در دراز مدت به نفع کل خانواده باشد.
- صادق و روراست باشید: به سؤالاتشان صادقانه پاسخ دهید و به هرگونه تصور غلطی که ممکن است داشته باشند، رسیدگی کنید.
- برنامهٔ خود را نشان دهید: تحقیقات خود را در مورد کشور مقصد به طور خلاصه شرح دهید؛ از جمله: محل زندگی احتمالی، فرصت‌های شغلی (در صورت وجود) و اینکه چگونه قصد دارید با آن‌ها در ارتباط باشید.
- روی راه‌حل‌ها تمرکز کنید: راه‌هایی را برای غلبه بر چالش‌های بالقوه‌ای مانند دوری، پیدا کنید و برای حفظ پیوندهای قوی خانوادگی (مثلاً تماس‌های تصویری منظم، بازدیدها و…) به صورت گروهی فکر کنید.
نکات مهم در گفت‌وگو
- حفظ لحنی آرام و محترمانه: از حالت تدافعی یا بحث‌برانگیز اجتناب کنید.
- صبر و حوصله: ممکن است مدتی طول بکشد تا خانوادهٔ شما خبر را پردازش کنند و با این ایده کنار بیایند.
- اطمینان‌بخشی: تعهد خود را برای برقراری ارتباط و مشارکت در زندگی آن‌ها تکرار کنید.
- حضور یک میانجی: اگر تنش‌ها زیاد است، مشارکت یک فرد ثالث بی‌طرف، مانند یک درمانگر خانواده، می‌تواند به تسهیل یک گفتگوی پربارتر کمک کند. همچنین در ادامهٔ مسیر، در صورت لزوم می‌توانید به گزینهٔ رزرو وقت مشاوره فکر کنید و از مشاوره خانواده استفاده کنید.
با هم به جلو حرکت کنید و یک خانواده پشتیبان برای خود بسازید
به خاطر داشته باشید، هدف این است که گفتگویی باز و صادقانه را با خانوادهٔ خود تجربه کنید. پس، انتظار نداشته باشید که آن‌ها را بلافاصله متقاعد کنید. با نشان دادن برنامه‌ریزی، همدلی و تعهد خود برای برقراری ارتباط، می‌توانید برای بحث‌های آینده پایه و اساس محکم‌تری ایجاد کنید. در اینجا نکاتی را ذکر کرده‌ایم که به شما کمک می‌کند از طریق صحبت در مورد برنامه‌های مهاجرتتان، شرایطی را فراهم کنید که خانوده همراه و پشتیبان‌تان باشد:
بر ارزش‌های مشترک تأکید کنید: دربارهٔ اینکه چگونه دلایل مهاجرت شما با ارزش‌های اصلی خانواده‌تان همسو است بحث کنید (مثلاً فرصت‌های بهتر، آیندهٔ روشن‌تر برای فرزندان و غیره).
روی حفظ ارتباط تمرکز کنید: آن‌ها را از تعهد خود برای برقراری ارتباط، مطمئن کنید. مثلاً روش‌هایی را برای برقراری ارتباط منظم با هم به صورت گروهی، پیشنهاد دهید (تماس‌های تصویری، تجربیات آنلاین مشترک و غیره). امکانات بازدید را بررسی کنید (آن‌ها به کشور جدید شما بیایند).
مزایای بالقوه را برجسته کنید: دربارهٔ اینکه چگونه مهاجرت شما می‌تواند بر کل خانواده تأثیر مثبت بگذارد، بحث کنید. این می‌تواند شامل حمایت مالی‌ای باشد که ممکن است بتوانید به خانه بفرستید؛ فرصت‌های تبادل فرهنگی یا حتی فرصتی برای پیوستن نهایی آن‌ها به شما باشد.
نگرانی‌های آن‌ها را به طور مستقیم برطرف کنید: با دقت به نگرانی‌ها و اضطراب‌هایشان در مورد دوری گوش دهید. احساساتشان را تأیید کنید و در صورت امکان راه‌حل‌هایی ارائه دهید.
به عنوان مثال، اگر نگران از دست دادن رویدادهای مهم زندگی فرزندشان هستند، در مورد راه‌های مشارکت مجازی (تولدها، فارغ‌التحصیلی‌ها و غیره) بحث کنید.
ارتباط باز را ترویج دهید: بعد از نقل مکان، برقراری ارتباط مداوم را تشویق کنید. به طور واضح اعلام کنید که همیشه برای صحبت در دسترس هستید و می‌خواهید از زندگی آن‌ها مطلع شوید. برای حفظ حس نزدیکی، تماس‌های تلفنی یا چت‌های تصویری منظم را برنامه‌ریزی کنید.
قدردانی خود را نشان دهید: از آن‌ها برای عشق و حمایتشان در طول زندگی، به ویژه در این دوران گذار، قدردانی کنید. به آن‌ها اطلاع دهید که درکشان چقدر برای شما اهمیت دارد.
به صورت کلی، تغییر می‌تواند دشوار باشد و ممکن است واکنش اولیهٔ آن‌ها پرشور نباشد. به آن‌ها زمان دهید تا خبر را پردازش کنند و با این ایده کنار بیایند. برای سؤالات و نگرانی‌هایشان باز باشید و با صبر و همدلی به آن‌ها رسیدگی کنید. با تمرکز بر این جنبه‌ها، می‌توانید از گفتگوی مربوط به مهاجرت به عنوان فرصتی برای تقویت پیوندهای خانوادگی و ساختن یک شبکهٔ حمایتی برای آیندهٔ خود، حتی در سراسر مرزها، استفاده کنید.
سوالات متداول
خانوادهٔ من به شدت با مهاجرتم مخالف هستند. چگونه آن‌ها را راضی کنم؟
بدون تردید شما مسیر پرچالشی را پیش رو دارید. در مراحل اولیه، سعی کنید صبر خود را افزایش دهید و پیش از هر کاری با یک مشاور خانواده صحبت کنید.
اگر در صحبت‌های اولیه، خانواده به شدت مخالفت کرد، چه رفتاری داشته باشیم؟
پذیرش مهاجرت شما توسط خانواده، ممکن است نیازمند گذر زمان باشد. در صحبت‌های اولیه، صبوری پیشه کنید و به آن‌ها زمان دهید تا در خلوت خود به این خبر تازه فکر کنند.
می‌خواهم با یک روانشناس صحبت کنم، چگونه اقدام کنم؟
بهترین راه این است که شما با یک طرحواره درمانگر صحبت کنید. طرحواره درمانگرها، بستر روانی خانواده‌تان را بررسی می‌کنند و می‌توانند بر اساس شخصیت هر یک از افراد خانواده، شما را برای طرح مسئلهٔ مهاجرت راهنمایی کنند.
از کجا طرحواره درمانگری پیدا کنم که در زمینهٔ مهاجرت مشاوره دهد؟
روانشناس‌هایی هستند که به صورت تخصصی بر موضوع مهاجرت و ارتباط با مهاجرها تمرکز کرده‌اند. برای مثال، کلینیک روانشناسی سفیران آگاهی، به طور تخصصی به ایرانی‌های مهاجر، خدمات مشاوره‌ای آنلاین ارائه می‌دهد.
