مینی دوره رهایی از طرحواره نقص و شرم (بی ارزشی)

افرادی که در دام تلهٔ شخصیتی بی‌ارزشی گرفتار شده‌اند، فکر می‌کنند که ارزشی ندارند، دوست داشتنی نیستند و نقص‌های فراوانی دارند. این باورها اغلب در دوران کودکی به دلیل نادیده گرفته شدن، انتقادات شدید و یا طرد شدن شکل می‌گیرد. به همین دلیل آن‌ها از نارسایی‌ها، عیب‌ها یا شکست‌های درک شدهٔ خود احساس شرم می‌کنند. این شرم گاهی منجر به گفتگوی درونی خودانتقادی دائمی و ترس از افشا شدن یا قضاوت شدن توسط دیگران می‌شود.

تله شخصیتی نقص و شرم باعث می‌شود تا فرد، بیش از حد بر کمبودهای درک شدهٔ خود متمرکز شود. او مدام خود را با دیگران مقایسه می‌کند و به دنبال شواهدی مبنی بر عدم کفایت خود است. این هوشیاری بیش از حد نسبت به خود، باور اصلی کمبود را تقویت می‌کند و احساس شرم را تداوم می‌بخشد.

گاهی حتی باعث می‌شود تا فرد از خود رفتارهای اجتنابی بروز دهد. به این معنی که از موقعیت‌ها یا فعالیت‌هایی که می‌تواند نارسایی‌های او را برجسته کند، اجتناب می‌کند. او خود را از تعاملات اجتماعی دور می‌کند تا خطر قضاوت یا افشا شدن نقص‌ها را به حداقل برساند.