تصور کنید شخصی، خودش را برتر از دیگران میداند و از دیگران انتظار دارد که در هر شرایطی به خواستههای او گوش دهند. به طور طبیعی این انتظارات در دایرهٔ رفتارهای استاندارد و درست نمیگنجد. پس به احتمال خیلی زیاد، این فرد گرفتار تله شخصیتی استحقاق است. اگر فردی با این خصوصیات در اطرافیان، دوستان و خانوادهٔ شما وجود دارد و شما میخواهید به او کمک کنید، مینی دورهٔ «رهایی از تلهٔ شخصیتی استحقاق» برای شما مناسب است. ما در دورهٔ شناخت طرحواره استحقاق نشانههای این تلهٔ شخصیتی را توضیح میدهیم و تلاش میکنیم تا با کمک مشاوره آنلاین روانشناسی و گروه درمانی، مشکل شما و فرد مورد نظرتان رفع شود. در ادامه میتوانید با این مینی دوره بیشتر آشنا شوید.
نشانههای طرحواره استحقاق
مهمترین نشانه طرحواره استحقاق حس برتری جویی است. کسانی که این طرحواره را دارند، در هر موضوعی خودشان را بهتر از دیگران میدانند و تمایلی به تغییر ندارند. این افراد تصور میکنند که فقط آنها لایق جایگاههای بالای موفقیت و موقعیتهای عالی هستند.
فخر فروشی، تحمیل کردن اهداف، افکار و خواستهها از ویژگیهای اصلی طرحوارهٔ استحقاق است و این موضوع حتی در زبان بدن و گفتار آنها هم دیده میشود.
از نظر این افراد، عامل اصلی مشکلات زندگیشان دیگران هستند. بنابراین برای تغییر هیچ تلاشی نمیکنند. اگر به صحبتهای این افراد دقت کنید، متوجه میشوید که مدام از کلمههای موفقترین، بهترین یا ثروتمندترین استفاده میکنند. آنها تمایلی به رعایت اصول اجتماعی و قوانین ندارند و دوست دارند بقیه را کنترل کنند.
علاوه بر خودبرتربینی، تحقیر و توهین به دیگران از دیگر نشانههای تله شخصیتی استحقاق است. شخص خودشیفته غیر از خودش کسی را قبول ندارد، بنابراین بقیه را تحقیر میکند و با این کار برتری خودش را به دیگران نشان میدهد.
ریشههای طرحواره استحقاق
ریشه طرحواره استحقاق یا خودشیفتگی مثل بقیهٔ تلههای شخصیتی به دوران کودکی برمیگردد. معمولا کودکانی که به طور افراطی آزاد هستند، دچار تلهٔ شخصیتی استحقاق میشوند. این بچهها بدون هیچ مانعی به خواستههای خود میرسند و پدر و مادرشان غلام گوش به فرمان آنها هستند.
کودکی که مسئولیت کارهایش را به عهده نمیگیرد و وظیفهای در خانه ندارد به تله شخصیتی استحقاق گرفتار میشود. این کودک در بزرگسالی مدام در زمینههای مختلف از دیگران توقع دارد و تصور میکند که انسانها در هر شرایطی باید پاسخگوی نیاز او باشند.
گرفتاران تله شخصیتی استحقاق به شدت به دیگران وابسته هستند. گرچه آنها ادعا میکنند که در هر کاری بهترین هستند، ولی در عمل بدون دیگران نمیتوانند کاری را از پیش ببرند. این افراد حس کنترلگری دارند؛ بنابراین بدون وجود خانواده، همسر یا دوستان نمیتوانند به خواستههای خود برسند.
انواع تله استحقاق
تله شخصیتی استحقاق در ۳ نوع لوس، وابسته و تکانشگر دستهبندی میشود.
کسانی که بیش از حد لوس، پرتوقع و سلطهطلب هستند، در دستهٔ اول قرار میگیرند. این افراد توقع دارند که همه چیز طبق خواستههای آنها پیش برود. کوچکترین مخالفتی باعث ناراحتی آنها میشود. به علاوه، کسانی که در این گروه قرار میگیرند، همدلی کمی با بقیه دارند.
تلهٔ استحقاق وابسته، باعث وابستگی فرد به دیگران میشود. به طوری که بیمار کارهای خودش را گردن دیگران میاندازد و انتظار دارد که بقیه کارهای او را انجام دهند. فرد مبتلا به تلهٔ استحقاق وابستگی همیشه از دیگران طلبکار است و بابت محبت بقیه از آنها تشکر و قدردانی نمیکند. در حقیقت، او تصور میکند که بقیه همواره باید در اختیار او باشند.
آخرین نوع تله شخصیتی استحقاق، طرحوارهٔ تکانشگر است. در این طرحواره، بیمار به احساسات دیگران اهمیتی نمیدهد و مدام غر میزند. او نیز همیشه از شرایط ناراضی است و احساس می:ند دیگران مقصر هستند. به عبارتی او هم همیشه از دیگران طلبکار است.
طرحواره درمانی برای تله شخصیتی استحقاق
شاید با خودتان بگویید که درمان طرحواره استحقاق ممکن نیست و این طرحواره به راحتی درمان نمیشود؛ اما باید بگوییم که ما در سفیران آگاهی از طرحواره درمانی برای تله شخصیتی استحقاق استفاده میکنیم. زیرا طبق گفتهٔ روانشناسان و درمانگران برجستهٔ دنیا، این روش بهترین رویکرد درمانی برای طرحوارهٔ استحقاق است.
در جلسههای مشاورهٔ سفیران آگاهی، درمانگر تلاش میکند میزان قدرتطلبی و خودخواهی بیمار را کم کند. همچنین، دورهٔ آشنایی با تله شخصیتی استحقاق هم در ریشهیابی این طرحواره و اجرای تمرینهای تخصصی به بیمار کمک میکند.
در نهایت، بیمار با انجام تمرینها و اجرای راهکارها بهبود پیدا میکند و شدت تلهٔ استحقاق در او کم میشود.
اگر فرد به روند طرحواره درمانی خود تا انتها ادامه دهد، میآموزد که چگونه رفتارهای صحیح و مطلوب را جایگزین طرحوارهٔ استحقاق کند و در ادامهٔ زندگیاش مسیر درستی را پیش بگیرد.
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.