انحراف جنسی یا پارافیلیا حالتی است که در آن بیمار جنسی با خیالپردازی و انجام رفتارهای جنسی غیر معمول، تحریک جنسی و ارضاء میشود. پارافیلیا در واقع اختلال احساسی است که با تخیلات، انگیزه یا رفتارهای جنسی نامناسب مشخص میشود. انحراف جنسی زمانی یک بیماری محسوب میشود که باعث ناراحتی شخص شده یا سلامتی روانی و جسمی دیگران را تهدید کند. افراد پدوفیلی گروهی از بیماران پارافیلیا هستند.
در حقیقت، پدوفیلیا یکی از انواع پارافیلیا است که باعث آسیب به دیگران، به خصوص کودکان زیر ۱۳ سال میشود. به همین دلیل، به عنوان یک اختلال پارافیلیک شناخته شده و نیاز به درمان جدی دارد. ما در این مطلب از گروه روانشناسی سفیران آگاهی به این اختلال، علائم، دلایل و درمان آن پرداختهایم.
پدوفیلیا چیست؟
بیماری پدوفیلیا نوعی میل جنسی به کودکان زیر سن بلوغ است که مداوم بوده و شدت آن در افراد بیمار متفاوت است. این بیماری، نوعی از پارافیلیا است. پارافیلیا وضعیتی است که در آن برانگیختگی و ارضای جنسی فرد به اشیا، فعالیتها یا حتی موقعیتهایی بستگی دارد که غیرعادی تلقی میشوند.پدوفیلی به عنوان تخیلات مکرر و شدید تحریککنندهٔ جنسی، تمایلات جنسی، یا رفتارهای مرتبط با فعالیت جنسی با کودکان پیش از بلوغ (معمولاً ۱۳ سال یا کمتر) در یک دورهٔ حداقل شش ماهه تعریف میشود. پدوفیلها بیشتر مرد هستند و میتوانند جذب یک جنس یا هر دو جنس شوند.
پدوفیلیا چه علائمی دارد؟
اختلال پدوفیلیک را میتوان در افرادی که مایل به افشای این پارافیلیا هستند و همچنین در افرادی که هرگونه کشش جنسی به کودکان را انکار میکنند، اما شواهد عینی از پدوفیلی را نشان میدهند، تشخیص داد.
برای اینکه این بیماری تشخیص داده شود، فرد باید یا بر اساس میل جنسی خود عمل کند یا در نتیجهٔ هوسها و خیالات خود، پریشانی یا مشکلات بین فردی قابل توجهی را تجربه کند. بدون این دو معیار، یک فرد ممکن است تمایلات جنسی پدوفیلیک داشته باشد، اما اختلال پدوفیلیک نداشته باشد.
برای تشخیص اختلال پدوفیلیک، باید نشانههای پدوفیلی زیر بررسی شود:
تخیلات، امیال یا رفتارهای مکرر و شدید جنسی با یک کودک پیش از بلوغ (معمولاً ۱۳ سال یا کمتر) برای مدت حداقل شش ماه. این تمایلات جنسی بر روی کودک اعمال میشود و یا باعث ناراحتی یا اختلال قابل توجهی در عملکرد اجتماعی، شغلی یا سایر زمینههای مهم بیمار خواهد شد.
فرد بیمار باید حداقل ۱۶ سال سن داشته باشد و حداقل 5 سال از کودکی که با او رفتار جنسی انجام میدهد، بزرگتر باشد. پدوفیلی فردی که در اواخر دورهٔ نوجوانی درگیر یک رابطهٔ جنسی مداوم با یک نوجوان ۱۲ یا ۱۳ ساله است را شامل نمیشود.
علاوه بر این، تشخیص اختلال پدوفیلیک باید مشخص کند که آیا فرد منحصراً جذب کودکان میشود یا خیر. همچنین، لازم است تا جنسیتی که فرد جذب آن میشود و اینکه آیا تمایلات جنسی به کودکان خانوادهٔ خود فرد محدود میشود یا خیر در بررسیها مشخص شود.
به طور کلی، چالشهای روانشناسی زیادی برای تشخیص پدوفیلیا وجود دارد. نکته قابل توجه این است که بیشتر افرادی که به این بیماری دچار هستند، اغلب داوطلبانه به دنبال درمان نمیروند. بیشتر درمانها در نتیجهٔ حکم دادگاه و یا تشخیص اطرافیان اتفاق میافتد.
آیا پدوفیلی یک اختلال روانی است؟
بله! اختلال پدوفیلیک از سال ۱۹۶۸ به عنوان یک تشخیص روانپزشکی تحت DSM-5 طبقهبندی شده است. این مشکل، انتخابی نیست که فرد آگاهانه انجام دهد. در نتیجه، در دستهٔ بیماریهای روانی جای میگیرد. در پارافیلیاها، به عنوان یک گروه، میزان بالایی از نشانههای اضطراب، افسردگی اساسی یا اختلالات خلقی و اختلالات سوء مصرف مواد مخدر دیده میشود.
پدوفیلیها چه آماری از جامعه را تشکیل میدهند؟
آمار اختلال پدوفیلیک نامعلوم است، زیرا ننگ اجتماعی پیرامون آن، افراد را به خودشناسی دعوت نمیکند.
تخمین زده میشود که شیوع آن بین یک تا پنج درصد از جمعیت مردان را در بر میگیرد. اعتقاد بر این است که تنها بخش کوچکی از درصد زنان، اگر اصلاً وجود داشته باشند، پدوفیلی را تجربه میکنند.
مجرمان جنسی پدوفیلیک معمولاً از اعضای خانواده، دوستان یا بستگانِ قربانیان خود هستند. انواع فعالیتهای پدوفیلیک متفاوت است و ممکن است شامل نگاه کردن به کودک، درآوردن لباس و لمس کودک، رابطهٔ جنسی دهانی یا لمس اندام تناسلی کودک یا مجرم باشد.
میل جنسی به کودکان چه دلایلی دارد؟
به طور کلی، علل اختلال پدوفیلی به خوبی شناخته نشده است. اما مطالعات نشان میدهد که کودکانی که احساس بیتوجهی یا تنهایی میکنند ممکن است در معرض خطر بیشتری برای سوء استفادهٔ جنسی قرار بگیرند.
دانشمندان در حال بررسی رابطهٔ بالقوه بین هورمونها و رفتار افراد هستند؛ به ویژه، رابطهٔ پرخاشگری و هورمونهای جنسی مردانه. تحقیقات اولیه برای بررسی علل احتمالی عصبی در حال انجام است. شواهدی وجود دارد که نشان میدهد پدوفیلی ممکن است در خانوادهها دیده شود، اگرچه مشخص نیست که آیا این موضوع از ژنتیک ناشی میشود یا رفتار آموخته شدهٔ خانوادگی.
سابقهٔ سوء استفادهٔ جنسی در دوران کودکی یکی دیگر از عوامل بالقوه در ایجاد پدوفیلی است. اگرچه این موضوع ثابت نشده است. اما، مدلهای یادگیری رفتاری نشان میدهند که کودکی که قربانی یا ناظر رفتارهای جنسی نامناسب است، ممکن است در آینده به تقلید از همین رفتارها بپردازد. این افراد که از تماسهای اجتماعی و جنسی عادی محروم هستند، ممکن است از راههایی که از نظر اجتماعی قابل قبول نیستند، به دنبال رضایت باشند.
پدوفیلی ممکن است یک بیماری مادام العمر باشد، اما اختلال پدوفیلیک شامل عناصری است که میتواند در طول زمان تغییر کند.
پدوفیلی در بین مردان شایعتر است یا زنان؟
تصور میشود پدوفیلیا یک پدیدهٔ مردانه است. تخمین قابل اعتمادی از اختلال پدوفیلی در زنان وجود ندارد، اگرچه به نظر میرسد نادر باشد. این یک سوال باز در بین روانشناسان و متخصصان است که آیا این اختلال اصلاً در بین زنان وجود دارد یا خیر.
یک مطالعه در آمریکا نشان داده است که در میان قربانیان آزار جنسی در دوران کودکی، ۶ تا ۲۴ درصد از قربانیان گزارش دادهاند که توسط یک زن مورد آزار قرار گرفتهاند. اگرچه این تعداد زیاد است و میتواند شواهدی از اختلال پدوفیلیک در بین زنان باشد، اما بسیاری از زنان و حتی مردانی که کودکان را آزار جنسی میدهند، در واقع پدوفیلیک نیستند؛ بلکه خود قربانی سوء استفادهٔ جنسی بوده و دچار اختلالات روانیای غیر از تمایلات پدوفیلیک شدهاند.
جالب است بدانید که تحقیقات این تصور که مجرمان جنسی مستعد تکرار جرم هستند را رد کرده است. در واقع، میزان تکرار جرم برای جرایم جنسی (مخصوص افراد مبتلا به پدوفیلی) کمتر از سایر انواع عمده جرایم است. آنالیز صدها مطالعه تأیید میکند که اکثر مجرمان پدوفیلی محکوم شده، هرگز مجدداً تجاوز جنسی نمیکنند.
نکته: فراموش نکنیم که همهٔ مجرمان جنسی که کودکان را قربانی میکنند پدوفیل نیستند؛ تنها حدود ۴۰ تا ۵۰ درصد مجرمان جنسی محکوم شده که به کودکان تجاوز جنسی کردهاند معیارهای تشخیصی این اختلال را دارند.
پدوفیلیا چگونه درمان میشود؟
درمان پدوفیلی شامل درمانهای رفتاری و داروها است. این درمانها میتوانند هوسها و احتمال اثرگذاری بر روی آنها را کاهش دهند، اما متأسفانه بیماری پدوفیلی اغلب یک بیماری مادامالعمر است و فرد باید همیشه تحت نظر متخصص مشاوره فردی باشد. در حالی که درمان ممکن است به پدوفیلها کمک کند تا در مقابل علاقهشان به کودکان مقاومت کنند، بسیاری از افراد به دلیل ترس از گزارش شدن به پلیس به دنبال کمک بالینی نیستند.
درمانهای شناختی شامل بازسازی تحریفهای شناختی و آموزش همدلی است. بازسازی تحریفات شناختی شامل اصلاح افکار پدوفیلی است. آموزش همدلی شامل کمک به مجرم برای درک دیدگاه قربانی و درک آسیبی است که به آنها وارد می کند. رویکردهای شرطی سازی مثبت نیز بر آموزش مهارتهای اجتماعی و رفتارهای جایگزین و مناسبتر متمرکز است. برای مثال، بازسازی شامل ارائهٔ بازخورد فوری به بیمار است که ممکن است به او کمک کند تا رفتار خود را تغییر دهد.
پزشکان می توانند به کاهش شدت خیالپردازیهای فرد مبتلا کمک کنند و راهبردهای مقابلهای را توسعه دهند. روان درمانی پویا، تکنیکهای رفتاری، طرحواره درمانی و رویکردهای دارویی همگی کمک میکنند. اما مادامالعمر تحت نظر متخصص بودن، شاید عملیترین و واقعبینانهترین رویکرد باشد.
فردی که افکار پدوفیلیک دارد برای دریافت کمک چه باید بکند؟
بسیاری از افراد مبتلا به تمایلات پدوفیلیک به دلیل هنجارهای موجود در جامعه به دنبال درمان روانپزشکی یا روانشناختی نیستند. با این حال چندین راه درمانی برای تمایلات پدوفیلیک وجود دارد که میتواند به این افراد کمک شایانی بکند. این درمانها شامل درمان شناختی رفتاری، آموزش همدلی و رویکردهای بازسازی است.
تحقیقات نشان میدهد که مدلهای درمانی شناختی-رفتاری و طرحواره درمانی تأثیر زیادی بر بهبود علائم پدوفیلی داشتهاند. این مدلها عبارتند از شرطیسازی بدخواهانه، مقابله با تحریفهای شناختی، ایجاد همدلی با قربانی (مانند نمایش فیلمهایی از پیامدهای بعدی برای قربانیان)، آموزش قاطعیت (آموزش مهارتهای اجتماعی، مدیریت زمان، ساختار)، سیستمهای نظارت (همکاری خانواده با نظارت بر رفتار بیمار) و مراقبت مادامالعمر.
اگر احساس میکنید که خود یا یکی از اطرافیانتان از اختلال پدوفیلی رنج میبرید، نگران هنجارهای جامعه نباشید. روانشناسها و متخصصان سلامت روان، محرم بیماران خود هستند. برای اینکه استرس کمتری را تحمل کنید، میتوانید در جلسات مشاوره انلاین روانشناسی شرکت کنید تا هم احساس امنیت را از خود نگیرید و هم مسیر درمان را آغاز کنید.
سوالات متداول
اگر یک فرد پدوفیلی در اطرافیانم باشد باید چه کاری انجام دهم؟
اگر فرد از اعضای خانواده یا نزدیکان شما است، ابتدا در یک جلسهٔ مشاوره فردی شرکت کنید و از یک روانشناس کمک بگیرید. سپس بر اساس توصیههای روانشناس، رفتارهای متناسب را انجام دهید.
آیا کودکانی که مورد آزار جنسی قرار میگیرند، در آینده پدوفیلی میشوند؟
خیر. این کودکان ممکن است در آینده رویکرد مشابه با متجاوز خود داشته باشند و دست به آزار جنسی کودکان بزنند، اما این رفتار به معنی ابتلا به اختلال پدوفیلی نیست. بهتر است چنین کودکانی، سریع تحت نظر روانشناس قرار بگیرند.